وقتی راجع به نوآوری های فناورانه صحبت می کنیم، نام ایلان ماسک و شرکت هایSpaceX و Tesla، در صدر قرار می گیرند. برخلاف پروژه های لوکس قبلی، پروژه جدید استارلینک، ارتباط بسیار نزدیکی با نیاز اولیه مردم در سطح جهان برقرار می نماید؛ دسترسی به اینترنت.
هدف اصلی پروژه معروف استارلینک، ایجاد امکان دسترسی همه مردم جهان، به اینترنت است؛ خصوصا در مناطق روستایی و دورافتاده که زیرساخت های مرتبط با دسترسی به اینترنت ADSL وجود ندارد، استفاده از این سرویس اینترنتی، بسیار به صرفه خواهد بود.
در سال 2002، ایلان ماسک با پایه گذاری شرکت معروف SpaceX، تصمیم به تغییرات گسترده در زمینه فناوری فضایی داشت و قصد داشت هزینه های مسافرت به فضا را کاهش دهد. در سال 2020، با هدفی مشابه، پروژه استارلینک را کلید زد تا سرویس اینترنت ماهواره ای پایدار و پرسرعت تری را با قیمت مناسب فراهم آورد.
هدف اصلی پروژه استارلینک، فراهم آوردن دسترسی کاربران به اینترنت پرسرعت، در مکان هایی مانند مناطق روستایی است که دسترسی به اینترنت وجود ندارد. جالب است بدانید که کمیته فدرال ارتباطات، در اواخر سال 2020، با اعطای جایزه ای با ارزش بیش از 885 میلیون دلار به SpaceX، به این مجموعه کمک کرد تا برای تحقق هدف دسترسی به اینترنت پرسرعت در هر مکان، سرعت بخشد.
البته SpaceX تنها یکی از شرکت هایی است که افتخار کسب این اعتبار مالی را داشت که پس از آن، کمیته فدرال ارتباطات، 643000 منطقه در 35 ایالت را مشخص کرد تا دسترسی به اینترنت ماهواره ای، در آن نقاط فراهم شود.
اینترنت ماهواره ای ارائه شده توسط SpaceX، صرفا مخصوص ارائه در مناطق دورافتاده نیست و در هر نقطه ای که ماهواره های استارلینک پوشش دهی داشته باشند، امکان دسترسی به اینترنت وجود خواهد داشت. البته این پروژه فعلا در فاز بتا به سر می برد و تنها تعداد معینی از افراد، از طریق ماهواره های استارلینک به اینترنت دسترسی دارند. شرکت پیاده سازی این پروژه جهانی، به سرعت در حال گسترش است و پذیرای سفارش از افرادیست که در حال ثبت نام هستند تا در صورت پوشش دهی جغرافیایی این سرویس، از آن استفاده نمایند.
اینترنت استارلینک چگونه کار می کند؟
استارلینک، یک سرویس اینترنتی ماهواره ایست که از ماهواره های در حال گردش به دور زمین، برای ارسال سیگنال به مناطق مختلف استفاده می نماید.ابتدا، شرکت فراهم کننده خدمات اینترنتی (ISP) از طریق دیش ثابت زمینی، سیگنال اینترنت را از ماهواره خارج از جو زمین دریافت کرده و سپس سیگنال را به یک مکان مرکزی به نام "مرکز عملیاتی شبکه" انتقال می دهد. در نهایت، شرکت ارائه دهنده خدمات اینترنتی، سیگنال اینترنت را از طریق امواج، برای مشتریان حاضر در حوزه آنتن دهی ارسال می نماید. در مورد دریافت سیگنال اینترنت از شرکت ماهواره ای استارلینک، مشتریان، قادر به دریافت سیگنال اینترنت از طریق دیش های ماهواره ای خواهند بود.
SpaceX در حال حاضر بیش از 1000 ماهواره را به فضا پرتاب کرده است. بر اساس اطلاعیه استارلینک، این ماهواره ها نسبت به ماهواره های شرکت های ارائه دهنده خدمات اینترنتی ماهواره ای دیگر، به زمین نزدیک ترند که همین نکته موجب کاهش تاخیر در دریافت امواج می گردد و از این جهت، استارلینک، رقبای تجاری خود را از گردونه رقابت خارج می نماید. فاصله ماهواره های شرکت های دیگر، معمولا تا 35000 کیلومتر از جو زمین است؛ در حالیکه ماهواره های استارلینک در فواصل 300 الی 500 متری جو زمین قرار دارند. با توجه به تاخیر غیر قابل چشم پوشی نسل قبلی اینترنت ماهواره ای که تا 600 میلی ثانیه نیز می رسید، تاخیر اینترنت استارلینک به 30 الی 90 میلی ثانیه می رسد و در آینده ای نه چندان دور، به تاخیر 8 میلی ثانیه نیز خواهد رسید؛ از این حیث، می توان اذعان کرد که نسل جدید اینترنت ماهواره ای، برای کارهایی از جمله ارتباطات صوتی، تصویری و بازی نیز مناسب خواهد بود.
استارلینک، اینترنت را با چه سرعتی عرضه می نماید؟
بر اساس اطلاعیه وبسایت استارلینک، مشتریان بتا، در مکان های تحت پوشش، قادر به دریافت خدمات اینترنتی با سرعت 50 الی 150 مگابیت در ثانیه هستند. البته، با تکمیل پروژه استارلینک، شاهد ارائه خدمات اینترنتی با سرعت های بالاتر نیز خواهیم بود. براساس گفته ایلان ماسک، تا پایان سال 2021، انتظار می رود که سرعت ارائه خدمات اینترنتی استارلینک به 300 مگابیت در ثانیه نیز برسد.
اما سوال اصلی اینجاست که چگونه می توان سرعت اینترنت ارائه شده توسط ISPهای ADSL و فیبر نوری را با سرعت اینترنت استارلینک مقایسه کرد؟ برای شروع، باید اشاره کنیم که 150Mbps در مقایسه با سرعت 1000Mbps که بسیاری از ISPهای کنونی، قادر به ارائه آن هستند، بسیار کندتر است. اما همین جا باید اشاره کنیم که استارلینک، یک شرکت ارائه دهنده خدمات اینترنتی ماهواره ایست و "فعلا " اینترنت ارائه شده توسط این شرکت، کندتر از اینترنت ارائه شده بر بستر فیبر نوری است؛ اما در مقایسه با سایر شرکت های ارائه دهنده خدمات اینترنتی ماهواره ای، مانند HughesNet و Viasat، سرعت اینترنت 150 مگابیت در ثانیه ای استارلینک، بسیار سریع محسوب می شود. ضمنا بستر اصلی ارائه خدمات اینترنتی ماهواره ای، مناطق فاقد زیرساخت مخابراتی مناسب هستند. از این رو، اینترنت ماهواره ای استارلینک، یک امکان دسترسی بسیار مهم و به روز محسوب می گردد. پهنای باند بیشتری که توسط استارلینک به کاربران ارائه می شود، موجب رضایت طیف وسیع تری از کاربران خواهد شد. همچنین، در حال حاضر، استفاده از خدمات اینترنتی استارلینک، بدون سقف حجم اینترنت مصرفی در نظر گرفته می شود.
هزینه اینترنت ارائه شده توسط استارلینک، چه میزان است؟
سرویس اینترنت بتای استارلینک، هزینه ای برابر با 99 دلار در ماه دارد. همچنین، برای تهیه تجهیزات دریافت اینترنت از این طریق، بایستی 499 دلار هزینه نمایید. تجهیزات دریافت اینترنت استارلینک، شامل سخت افزارهای ضروری مانند دیش ماهواره ای کوچک، روتر، منبع تغذیه و سه پایه است. البته قیمت گفته شده، برای مشتریان بتاست و هزینه تهیه این تجهیزات می تواند با تکمیل طرح، افزایش یابد.
آیا می توان برای دریافت خدمات اینترنتی استارلینک، پیش ثبت نام کرد؟ استارلینک در حال حاضر، در فاز بتا به سر می برد و این بدان معنی است که تمام افراد، بلافاصله قادر به دریافت سرویس نیستند. سرویس اینترنت استارلینک، در حال حاضر تنها برای تعداد خاصی از کاربران، در مناطق تحت پوشش، قابل استفاده است و مشتریانی که زودتر ثبت نام کرده باشند، در الویت ارائه خدمات، قرار خواهند گرفت.
کاربران علاقه مند به استفاده از خدمات اینترنتی استارلینک، می توانند با مراجعه به وبسایت این شرکت، آدرس خود را جستجو کرده تا متوجه شوند که آیا این سرویس در منطقه مورد نظر آنها، ارائه شده یا خیر. در صورتی که منطقه مورد نظر کاربران، هنوز تحت پوشش ماهواره استارلینک قرار نداشته باشد، کاربران می توانند با پیش ثبت نام برای این سرویس، منتظر پیشرفت دسترسی به خدمات اینترنتی در منطقه مذکور بمانند. البته، مشتریان، بایستی مبلغ 99 دلار را به صورت پیش پرداخت، بپردازند تا مکان خود را برای رزرو در لیست انتظار ثبت نمایند و پس از آماده به ارسال شدن تجهیزات، بقیه مبلغ را خواهند پرداخت. بر اساس اطلاعیه استارلینک، در حال حاضر 10000 مشتری، به خدمات استارلینک دسترسی دارند و این شرکت قصد دارد در سال 2021، خدمات خود را به میزان زیادی گسترش دهد.
آیا اینترنت استارلینک، ارزش خریداری دارد؟
با توجه به طرح صیانت از کاربران که در حال حاضر مورد بحث است، اگر دسترسی به اینترنت برای کاربران از درجه اهمیت بالایی برخوردار باشد، قطعا ارزش سرمایه گذاری روی این طرح وجود خواهد داشت؛ اما باید راجع به چالش های استفاده از استارلینک در ایران نیز اندکی تامل نمایید.
1- اولین چالش، هزینه خرید ماهانه و پیاده سازی اینترنت استارلینک است. مبالغ گفته شده برای پیش ثبت نام، به میزان قابل توجهی، بالا هستند و ممکن است بسیاری از کاربران، قادر به پرداخت چنین مبالغی به صورت ارزی نباشند.
2- در زمینه ارتباطات ماهواره ای، قوانین سخت گیرانه بین مرزی وجود دارند و احتمال اینکه کاربران حتی با تهیه تجهیزات لازم، بتوانند داخل مرزهای ایران، قادر به دریافت خدمات اینترنتی ماهواره ای استارلینک باشند، بسیار کم خواهد بود. شرکت استارلینک بارها اعلام کرده که بدون اجازه دولت ها، قادر به ارائه خدمات اینترنتی نخواهد بود.
3- تهیه تجهیزات، علاوه بر هزینه بالا، مشکلات دسترسی نیز دارد؛ زیرا به دلیل وجود تحریم ها، امکان خرید مسقیم از وبسایت استارلینک نیز از بین خواهد رفت. حتی در صورت خرید تجهیزات، با توجه به اینکه موقعیت دیش ها باید برای ماهواره ها، قابل شناسایی باشد، ممکن است استارلینک، تجهیزات دریافت اینترنت ماهواره ای را در مناطق غیرمجاز از کار بیندازد.