بررسی تخصصی سرور (Server) و انواع آن

این کامپیوتر همواره روشن با پیکربندی قدرتمند ، چه در سطح شبکه داخلی سازمان ها و چه در سطح اینترنت توانایی پاسخدهی به درخواست های خاص کاربران را خواهد داشت . اصطلاحا به دستگاهی که درخواست سرویس می نماید ، کلاینت گفته می شود .
مدیران IT بسته به نوع سرویس ، تعداد درخواست دهندگان و ... تصمیم میگیرند که از هر سرور به صورت اختصاصی برای پاسخگویی به نوع خاصی از درخواست ها استفاده کنند یا از یک سرور برای پاسخگویی به تمام نیازهای مورد درخواست کلاینت ها استفاده نمایند .
Web Server ، Email Server ، File Server و ... سرورهای معروفی هستند که احتمالا نام آنها را شنیده اید . به عنوان مثال وب سرور وظیفه نمایش صفحات وب و اجرای برنامه ها را از طریق مرورگرهای اینترنتی و یا اپلیکیشن های موبایل فراهم می سازد . برای دریافت و یا ارسال ایمیل ها نیز کافیست از یک برنامه مدیریت ایمیل و یا مرورگر خود استفاده نمایید . دستگاه شما با استفاده از پروتکل های مطرح IMAP یا POP به ایمیل سرور متصل شده و پیام ها را روی سیستم خودتان دانلود می نماید . برای فرستادن ایمیل نیز دستگاه شما با استفاده از پروتکل SMTP ، پیام ها را به سمت ایمیل سرور گسیل می گرداند .
دو نمونه از سرورهایی که به طور معمول در هر شبکه داخلی دیده می شود ، File server و Print server می باشند . File server یک سرور جهت دسترسی اشتراکی به اطلاعاتی است که گروهی از کارمندان به آنها دسترسی خواهند داشت . البته برای جلوگیری از سوء استفاده می توان سطح دسترسی افراد را به اطلاعات جهت رویت ، ویرایش و حذف آنها محدود کرد . Print Server نیز به سروری می گویند که نرم افزار راه انداز یک پرینتر تحت شبکه ، با تنظیمات مختلف از جهت رنگ و اندازه روی آن نصب شده است و توانایی سرویس دهی به کارمندان مجاز به استفاده از آن را ، خواهد داشت . در این دو مثال گفته شده ، سرورها علاوه بر ایجاد نقطه دسترسی مرکزی و جلوگیری از اشغال سیستم کلاینت ها با حجم زیادی از اطلاعات ، امکان دسترسی و مشاهده تغییرات در اطلاعات را به صورت آنی برای کاربران ایجاد می کنند .

با توجه به اینکه هرچه ابعاد گروه استفاده کننده از server ها گسترش یابد ، قدرت و سرعت پاسخدهی سرورها نیز باید مانند روز اول باقی بماند ، جدای از بستر ارتباطی ، زیرساخت سخت افزاری سرورها نقشی اساسی در این رابطه بازی می کنند . سرور به طور معمول از چندین پردازنده به صورت فیزیکی و مجازی ، حافظه رم با فرکانس و ظرفیت بالا و دیسک سختی با ظرفیت ذخیره سازی بالا (در حدود چند ترابایت) بهره می برد . هر سخت افزاری برای برقراری ارتباط با کاربران در هر سطحی نیاز به یک نرم افزار واسط به نام سیستم عامل دارد تا در پاسخ به درخواست های کاربران ، منابع سیستم را مدیریت نماید . سیستم عامل هایی که روی سرورها نصب می شوند ، با توجه به نوع متفاوت کارکرد این غول های پردازشی ، متفاوت از سیستم عامل های مورد استفاده روزانه کاربران هستند و امکانات مدیریتی بیشتری را در اختیار مدیران قرار می دهند ، مانند windows server ، توزیع های مختلف لینوکس مانند Debian ، CentOS و ... . همچنین امکان نگهداری سرورها باید به گونه ای باشد که امکان اتصال به شبکه و سرویس دهی را به صورت 24/7 فراهم نماید ؛ این بدان معناست که علاوه بر بستر ارتباطی ، تامین کننده انرژی مصرفی این سیستم های پرقدرت نیز باید بدون اختلال به کار خود ادامه دهد . ضمنا با توجه به بار پردازشی که روی سرورها قرار می گیرد ، خنک نگاه داشتن اتاق سرور ، یکی از ملزومات جدانشدنی هر شبکه ای است .
در شبکه های کوچک مانند یک ساختمان اداری معمولا از یک نرم افزار تحت شبکه برای انجام تمام امور کاری خود استفاده می کنند ، ضمنا مدیران IT نیاز به مانیتور شبکه از طریق نرم افزارهای مانیتورینگ خواهند داشت و همچنین با نصب فایروال بر روی سرور ، ارتباطات اینترنتی شبکه را زیر نظر خواهند داشت . در نظر بگیرید که در چنین شرایطی بیش از یک سرور ، برای راه اندازی دیتابیس و نرم افزارهای مربوطه ، مورد نیاز است . با توجه به میزان بودجه شرکت ها ، مصرف انرژی ، هزینه مراقبت و ... مفهومی به نام مجازی سازی به وجود آمد . به عنوان مثال اگر یک سرور HP G8-DL380 خریداری نمایید ، پس از پیکربندی اولیه ، با نصب برنامه هایی از شرکت های نرم افزاری VMWare ، Citrix و ... می توانید با توجه به منابع به کار گرفته شده در سخت افزار آن ، چند ماشین مجازی را راه اندازی نمایید . هر کدام از ماشین های مجازی به مثابه یک سرور جداگانه ، توانایی سرویس دهی به کلاینت ها را خواهند داشت . مثلا در مثال بالا ابتدا باید ماشین های مجازی را روی سرور گفته شده نصب کرده و سپس روی هر ماشین مجازی به صورت جداگانه پس از نصب سیستم عامل سروری ویندوز و یا لینوکس ، برنامه های سمت سرور را نیز نصب نمایید . مجازی سازی سرور ها علاوه بر صرفه جویی در مواردی که بالاتر اشاره شد ، روشی به صرفه در استفاده هرچه بیشتر و بهتر از منابع زیرساختی است . بدون این کار ، سرورها تنها بخش کوچکی از قدرت پردازشی خود را استفاده می کنند .

دیسک های سختی که روی سرورهای محبوب HP به کارگرفته می شوند ، از نوع SAS می باشند . این دیسک های سخت هم خانواده دیسک های سخت HDD می باشند و به همین دلیل مانند آنها از روش قدیمی خواندن و نوشتن اطلاعات بر روی دیسک مغناطیسی بهره می برند . البته با توجه به اینکه سرعت دسترسی در سرور ها باید از کامپیوتر های عادی بالاتر باشد ، این دیسک ها نیز از سرعت بالاتری در دسترسی به اطلاعات بهره می برند (10000 تا 15000 دور در ثانیه) . ضمنا با توجه به حجم زیاد اطلاعات که در لحظه توسط کاربران مختلف روی دیسک ها نوشته و خوانده می شود ، درصد خرابی این دیسک ها بسیار پایین تر از دیسک های HDD در سیستم های معمولی و خانگی است .
استفاده از دیسک های سخت متعدد موجب افزایش ظرفیت ذخیره سازی می گردد ، اما تا وقتی که این دیسک ها را به صورت یکپارچه به کار نگیرید ، سیستم عامل قادر به درک حجم بالای ظرفیت نخواهد بود . اینجا مفهومی به نام RAID مطرح می گردد که توانایی یکپارچه سازی دیسک های سخت را داراست . از این مفهوم علاوه بر یکپارچه سازی دیسک های سخت در یک سرور ، در تنظیمات مربوط به سرور پشتیبان نیز استفاده می گردد . پس از RAID کردن دیسک های سخت نوبت به تنظیمات ماشین های مجازی خواهد رسید .